بررسی انتقادی شعر و اندیشه ی طاهره صفارزاده

طاهره صفّارزاده (????-??15)، شاعر، نویسنده، نظریه پرداز، محقق، مترجم و استاد دانشگاه از شاعران برجسته و پیشروی شعر مدرن فارسی در دهه های چهل و پنجاه به شمار می رود. او که دانش آموخته ی ادبیات انگلیسی و نقد ادبی و استاد هنرهای زیبا (master of fine arts) از دانشگاه آیووا بود، ضمن طرح و پی گیری اندیشه های استعمارستیزانه و روشنگرانه ی مذهبی در شعر خود، رویکردی علمی و مدرن به شعر و ادبیات داشت. برخی از فعالیت های اجتماعی و فرهنگی این شاعر که اغلب با انگیزه های دینی صورت گرفته است آوازه ی او را به خارج از مرزهای ایران برده است. در زمینه شاعری صفارزاده با کنار گذاشتن وزن در شعر، مبدع شعری با عنوان"طنین" می شود که با خاصیّت یکنواخت و تخدیری وزن در تعارض است. او تکیه بیش از حدّ به لفظ و آهنگ را خلاء اندیشه و حس می دانست، چرا که به گمان او، سَیَلان اندیشه و حس، فرصت لفّاظی و بازی با کلمه را به شاعر نمی دهد. او به موسیقی حاصل از تکرار واحدها و ساخت های مختلف دستوری، از تکرار یک صوت تا تکرار گروهی از جملات در شعر خود توجه بسیاری نشان داده است تا به واسطه این شگرد که برگرفته از نظم موسیقایی طبیعت است و رابطه ی مستقیمی با حس زیبایی شناسی انسان دارد، در رساندن پیام متعهدانه و روشنگرانه بر مخاطب خود تأثیر عمیق تری بگذارد. فصل نخست این پایان نامه گذری بر زندگی هنری، علمی و اجتماعی صفارزاده از آغاز تا پایان زندگی او است. در فصل دوم همه ی دفترهای شعری صفارزاده مورد بررسی قرار گرفته اند و در پایانِ معرفی و تحلیل هر کدام از آثار او، یک شعر کامل که بیانگر زاویه ی دید کلی او در آن اثر است، ارائه شده است. فصل سوم، شامل بررسی سطوح زبانی، ادبی و فکری در شعر صفارزاده است. در این فصل لایه های برجسته ی زبانی و ادبی و درون مایه ی فکری آثار او با ارائه نمونه هایی توصیف و تحلیل گردیده است و در بررسی سطح فکری دلمشغولی های شاعرانه و نگرانی ها و رویکردهای اجتماعی- سیاسی صفارزاده بیان شده است. در فصل چهارم رویکردها و راهبردهای برجسته ی ادبی و فکری صفارزاده هم چون: رویکرد متفاوت او به شعر کانکریت، بررسی خاستگاه و ریشه های نظری شعر طنین و ستیز بی پایان با استعمار تحلیل و بررسی شده اند.